Hij maakte lange dagen en werkte van zes uur ’s ochtends tot half twaalf ’s avonds. Dat was het dagritme van de beroemde architect Pierre Cuypers (1827-1921), die onder andere het Rijksmuseum en het Centraal station in Amsterdam bouwde. Daarnaast heeft hij maar liefst 170 kerken en 120 seculiere gebouwen ontworpen, gebouwd of gerestaureerd. Ik was in het Cuypershuis, een museum in zijn – en mijn – geboortestad Roermond. Een cadeautje van mijn broers – die daar ook graag in deelden. Een geschenk bij gelegenheid van mijn verjaardag. Als je werkdagen zo lang zijn, kun je veel tot stand brengen en ze toonden zijn focus en lieten zien waar hij aandacht voor had. Die duiding kon ik goed gebruiken toen ik een paar dagen later een korte retraite gaf.
Het woord aandacht stond centraal tijdens die korte retraite in een klooster. Wat heeft je aandacht en leef je vanuit aandachtige aanwezigheid? Die vraag schuurt lekker tegen de achtergrond van ons drukke leven want we zijn multitaskers geworden. We leven niet zoals architect Cuypers. Hij kon geconcentreerd blijven op het bouwen van kerken. Evenmin zijn we monniken die geconcentreerd blijven op hun zoektocht naar God en zich daarin zo min mogelijk laten afleiden. Monotasker Cuypers had maar één focus, één zaak waarop hij zich concentreerde: kerken en panden bouwen en restaureren. Het lijkt erop dat hij zich in zijn opdracht niet liet afleiden, zelfs niet door zijn zwakke gezondheid.
Monotasker Cuypers had maar één focus, één zaak waarop hij zich concentreerde: kerken en panden bouwen en restaureren.
Retraitedeelnemers kwamen naar de retraite om te ontdekken hoe je niet in de valkuil hoeft te trappen van al die afleidingen en kunt ontkomen aan de druk die er is als er van verschillende kanten aan je wordt getrokken. Betrek daarbij de verwarrende tijd waarin we leven. Een tijd van hoge prijzen, politieke onrust, de oorlog in Oekraïne en een tijd waarin de effecten van de coronacrisis nog steeds doorwerken. Onze verwarrende tijd maakt de vraag waarop je geconcentreerd blijft urgent en belangrijk.
Het is bepaald een opgave te ontdekken wat er in je leven meer aandacht nodig heeft en wat minder, hoe je dat organiseert en hoe je voldoende tijd uittrekt voor datgene wat er toe doet in je leven. Misschien hoeft dat niet zoveel tijd te vergen als Cuypers erin stak. Achter zijn lange werkdagen komt zijn motivatie naar voren. Hij was gedreven en werkte met toewijding. Wat hij deed, deed hij met aandacht. Met liefdevolle aandacht. Het Cuypershuis in Roermond is doordrenkt met die toewijding van hem, je proeft die overal. Die aan Cuypers ontleende levensles kwam ook weer goed van pas tijdens de retraite: leef en werk met aandacht, met liefdevolle aandacht. Anders gezegd: welke Cuypers schuilt er in jou?
