Zoals doorgaans gebruikelijk doen mijn vrouw en ik op vrijdagen boodschappen voor de komende dagen. Als ik de grote supermarkt binnenkom overvalt me een ongekende drukte. Meteen daarna valt het kwartje: iedereen hamstert. Boodschappenkarretjes vol met brood, rijst, macaroni, pastasauzen en toiletpapier. Aan massahysterie had ik nog niet eerder gedacht. Ik kijk naar de gezichten van mensen. Ogen kijken schichtig, er zijn wilde blikken. Er is angst, stress en paniek en die verspreiden zich sneller dan het coronavirus. Een pandemie van angst.
Als het aarde-element ontbreekt, zijn we het vertrouwen kwijt en krijgen angst en paniek alle ruimte. De overlevingsmodus is maximaal geactiveerd. Ons leven wordt bedreigd, het overleven van de soort staat op het spel. Behalve om adequate maatregelen vraagt een crisis om te blijven vertrouwen. Het vraagt erom de verbinding te herstellen met Moeder Aarde. Een fikse klus. Dan komt er weer grond onder je voeten, vinden we nieuwe stabiliteit, voelen we ons weer veilig en hervinden we ons (zelf)vertrouwen.
De premier zei dat we niet moeten hamsteren omdat er genoeg voorraden zijn. Maar die overvloed is nu juist het probleem
De bedreiging komt kennelijk van buiten, maar de oplossing ligt in je binnenste. Als we weer gegrond zijn, kunnen we naar binnen keren en ons laten dragen door een rustige en ontspannen adem. Net als een oog in de orkaan. Buiten is er onrust en paniek, vanbinnen, in het oog van de orkaan, is het muisstil en vredig.
Die verstilling biedt tijd voor reflectie om de lessen van deze pandemie te begrijpen. Die gaan erover hoe wij een wereldwijde humane gemeenschap kunnen zijn, over het realiseren van geluk en welzijn, over de vraag hoe we gezond kunnen leven en in vrede leven mogen. Hoe gaan wij met onszelf om, met elkaar, met de aarde, het klimaat en voeding. Putten we onszelf, de ander en de aarde niet uit? Dat zijn grote vragen. Premier Mark Rutte zei dat we niet moeten hamsteren omdat er genoeg voorraden zijn. Maar die overvloed is nu juist het probleem. Die verwijst naar overconsumptie, naar de uitputting van Moeder Aarde. Deze pandemie dwingt ons en geeft ons de kans te reflecteren op ons gedrag om te bezien of we anders kunnen leven en met elkaar een andere wereld kunnen creëren. De crisis is een kans.