Met de afloop van de Tweede Wereldoorlog is er uitzicht op een leven in vrede en vrijheid en yoga kan daar een bijdrage aan leveren. Dat is een belangrijke motivatie voor de twee yogaleraren Jan Rijks – bekend geworden als Saswitha – en Rama Polderman, om na de oorlog hatha-yoga in Nederland te introduceren. Dat lukt goed en yoga kent inmiddels een breed draagvlak en is algemeen geaccepteerd. Als je tegenwoordig naar de huisarts gaat met stress-klachten is de kans groot dat hij jou adviseert aan yoga te gaan doen. We zijn immers bekend met de gunstige effecten van yoga, maar minder met de reden van de introductie van yoga in ons land.
Wat Jan Rijks en Rama Polderman verbindt is de Tweede Wereldoorlog. Rijks (1901-1988) woont langdurig in Indonesië en Polderman (1924-2004) is geboren en getogen in Indonesië. Beiden worden door de Japanners gevangen genomen en geïnterneerd in kampen. In die tijd verdiepen ze hun spirituele inzichten. Maar het contrast van hun spirituele idealen met de dagelijkse werkelijkheid in de jappenkampen is groot. De motivatie om vrijheid en vrede te realiseren wordt alleen maar sterker in het contrast met de oorlogsverschrikkingen. Deze motivatie is voor hen een belangrijke reden na de Tweede Wereldoorlog yoga in Nederland te introduceren.
Jan Rijks introduceert in 1953 een eigen interpretatie van hatha-yoga en noemt het Saswitha-yoga. En Polderman krijgt na de oorlog op Sri Lanka van een goeroe de opdracht yoga te verspreiden. Saswitha – wat levend water betekent – en Polderman zijn de yogapioniers van Nederland. Zij dragen bij aan het populariseren van hatha-yoga. Polderman omschrijft het ideaal van yoga als het goed onderhouden van ons lichaam en het aannemen van een positieve houding in het leven. Daarin ziet hij dan weer een goede basis voor wereldvrede.
Met die laatste aanduiding laat hij zien hoe belangrijk het is geweld en leed tot zwijgen te brengen. Hatha-yoga is zo’n weg naar vrede en misschien heb je er nog nooit bij stilgestaan dat als je ’s morgens je zonnegroet doet, je niet alleen werkt aan je innerlijke vrede, maar ook je steentje bijdraagt aan de wereldvrede.
