De balans tussen werk en privé, tussen inspanning en ontspanning, is behoorlijk scheef en kan ertoe leiden in een burn-out terecht te komen of ziek te worden. Dat is wat je regelmatig hoort of leest. Tot die conclusie was het management van LinkedIn een tijd geleden ook gekomen en stuurde in april 2021 zijn 16 duizend medewerkers naar huis om bij te kunnen komen van de coronacrisis die toen volop woedde. Het bedrijf gunde het personeel rust om op te laden in de aanhoudende hectische coronatijden. Een week bijkomen zag LinkedIn als een effectieve remedie om op adem te komen. Maar is een week genoeg? Het advies om je werk te laten liggen of op vakantie te gaan is bedoeld om iemand de gelegenheid te bieden te kunnen herstellen. Wat je precies in die vrije tijd kunt doen en hoe je beter kunt ontspannen wordt er doorgaans niet bij verteld. Het blijft bij sjabloonachtige uitspraken zoals: zorg voor voldoende vrije tijd, neem vakantie en ontspan.
Maar wat is ontspannen? We denken soms te kunnen ontspannen door naar Netflix te kijken of een eindje met de auto gaan rijden. In dit soort voorbeelden sta je echter nog steeds aan. Natuurlijk weten we hoe belangrijk een pauze is: een modus waarin we niet paraat hoeven te zijn, een modus ook die veel varianten kent: wandelen, een poosje in een kerk zitten, neerstrijken op een terras of een vakantie houden. Maar waarschijnlijk zijn die pauzemomenten niet voldoende. Het gaat erom op een diep niveau te kunnen ontspannen. Misschien is de beste manier wel nietsdoen, minstens een paar minuten per dag, als compensatie van alle activiteiten en hectiek.
Misschien is de beste manier om te ontspannen wel nietsdoen, minstens een paar minuten per dag, als compensatie van alle activiteiten en hectiek.
Die afwisseling onderwijzen de middeleeuwse monniken ons. Zij wisselden gebed en meditatie af met werk, ora met labora. Maar hun eigenlijke geheim om balans te bewaren gaat verder: zij zoeken rust in hun werk door aandachtig aanwezig te blijven in alles wat ze doen. Zij streven ernaar te werken vanuit een innerlijke rust en vredige houding zodat het werk doordrenkt is van die innerlijke rust en heldere aandacht. Niet ora et labora, maar ora in labora.
Het innerlijke leven kan tot prioriteit worden gemaakt en die verstilde, ontspannen en vitale levenshouding kan het werk en alles wat we doen doordringen. Ontspanning is daarmee niet alleen een compensatie van het drukke en jachtige leven, maar wordt een basishouding die je helpt dicht bij jezelf te blijven en naar buiten te keren vanuit je stille levensbron.