Ik luisterde naar de autoradio met voorbeschouwingen van de voetbalwedstrijd Feyenoord – Excelsior. Als Feyenoord zou winnen, zouden ze landskampioen worden. Iedereen dacht dat ze daarin zouden slagen. Dat geloof was groot. Alleen nog even spelen en scoren. ‘Excelsior is een minder goed voetbalteam, dus Feyenoord moet gemakkelijk kunnen winnen. En het wordt tijd trouwens want Feyenoord is al in geen 18 jaar meer landskampioen geweest,’ dat waren de meningen die je hoorde.
Maar vorige week verloor Feyenoord van Excelsior. De strijd om het kampioenschap was toen nog niet beslist. Dat ging nog een week duren. Wat is er gebeurd? Misschien is het geloof in het landskampioenschap van Feyenoord heel groot geworden. Het geloof werd sterker dan de realiteit. Er ontstond een ware geloofsbelijdenis.
‘Feyenoord voert de ranglijst aan, als club aan de top zullen ze gemakkelijk gaan zegevieren.’ ‘Excelsior is een minder goede voetbalclub, staat lager op de ranglijst, dus daar moet je van winnen.’ ‘Na 18 jaar is het de hoogste tijd om weer landskampioen te worden.’
Dit zijn beelden waar de voetbalgeloofsbelijdenis op is gebaseerd. En die zijn tot leven gekomen: we zijn erin gaan geloven. Niet de beelden echter, maar de realiteit bepaalt wat er gebeurt. Die vraagt om focus, aandacht en actie. Misschien heeft Feyenoord de focus uit het oog verloren.
Doorgaans zitten we vol met normatieve beelden die verhinderen neutraal te kijken en te zien wat er écht gebeurd. Die beelden ontnemen je de ruimte om te voelen en ontslaan je van de verantwoordelijkheid zelf te handelen. Misschien heeft Feyenoord zich mee laten slepen door al die plaatjes, waardoor het zijn focus verloor en niet meer aandachtig aanwezig en geconcentreerd kon blijven.
Opvattingen en beelden kun je loslaten. Als je dat doet, ontstaat er ruimte om te ervaren wat er is. Dan kun je in het hier en nu leven en gefocust handelen. De club is afgelopen week wakker geschud en stond weer met twee benen op de grond. Toen is het wel gelukt landskampioen te worden. Hoe zei de legendarische voetballer Johan Cruijff het ook al weer: ‘Vaak moet er iets gebeuren, voordat er iets gebeurt.’
