Mag ik het lied Ik hou van mij van Harrie Jekkers nog een keer horen, vraagt Sophie, een deelneemster aan een retraite die ik geef. Ik had het lied al in een eerdere sessie laten horen om het gevoel van zelfliefde muzikaal te illustreren. In haar werkzame leven was ze als wijkverpleegkundige dienstbaar, anderen hadden altijd voorrang. Zo was ze opgevoed. Volgens haar ouders was klaarstaan voor de ander een christelijke plicht. Dat hoorde je te doen – en heeft ze ook altijd gedaan. Nu twijfelt ze. Ze wil rust vinden, wil er best voor de ander zijn, maar voelt dat ze zichzelf al die jaren tekort heeft gedaan. De balans is verstoord. Samen met andere retraitedeelnemers luistert ze aandachtig naar het lied van Harrie Jekkers. Hij zingt: ‘Want ik hou van jou is niet de sleutel tot de ander, maar ik hou van mij al klinkt het bot en slecht, want wie van zichzelf houdt die geeft pas echt iets kostbaars, als hij ik hou van jou tegen een ander zegt.’
Bij het opnieuw horen van het lied is er voor Sophie het verrassend nieuwe inzicht dat je ruimte voor jezelf mag innemen, van jezelf mag houden. Dat is niet egoïstisch, zoals ze tot nu toe steeds heeft gedacht. De liefde voor jezelf is een voorwaarde voor de liefde tot de ander. Dat spreekt haar en de andere retraitedeelnemers aan.
Liefde voor jezelf veronderstelt de goede zorg voor jezelf en is een basis om liefde met anderen te delen
Maar vaak gaat het anders, zeggen we nee, zijn er strijdtonelen en zijn we niet in staat onszelf te omarmen. ‘Ik ben niet goed genoeg. Ik ben niet succesvol. Ik moet nog zoveel.’ Dat zijn bekende gedachten die ons vaak beheersen. De innerlijke criticus is dan aan het woord, het stemmetje vanbinnen dat jou commandeert en zegt wat je allemaal nog moet doen en ook nog commentaar levert op alles wat je doet. Je denkt dat je het nooit goed genoeg doet, dat je niet goed genoeg bent. De criticus in jezelf kan ongehinderd zijn gang gaan.
Je innerlijke criticus kun je negeren, afwijzen of bevechten, maar hij zal zich nooit gewonnen geven. Het is beter deze te erkennen, hem tot partner te maken en er vrede mee te sluiten. Je kunt ertegen zeggen: ‘Jij bent oké, jij mag er zijn.’ Dat is een affirmatie die vooral voor jezelf geldt en een elixer is tegen je negatieve zelfbeeld. Volg de weg van het hart en wordt mild. Laat liefde toe, vooral voor jezelf. Dat is beslist geen egoïsme. Als je van jezelf houdt, stroomt liefde en kun je die met anderen delen: je opent het hart van anderen, als je je eigen hart opent.
Klik hier voor meer informatie over Omarm jezelf, het nieuwste boek van Ton Roumen over zelfliefde.