Aan het begin van mijn retraites vraag ik de deelnemers wat hen naar de retraite brengt. Een van de deelnemers meldt dat hij zoveel moet. Van die druk krijgt hij steeds meer last en hoopt dat de retraite hem kan helpen. Natuurlijk zorgen eisen en verwachtingen van anderen voor druk: eisen om te presteren, sociale verwachtingen van de familie of collega’s. Maar de druk dat er van alles moet, ligt vooral in hemzelf. En die is hij beu. Moeten geeft veel druk en dwang en is tegennatuurlijk want het blokkeert de vitale en creatieve levensstroom. Moet er écht zoveel? Tijdens de retraite komt de deelnemer op het idee het werkwoord ‘moeten’ in te gaan ruilen voor het werkwoord ‘willen’ want dat geeft beslist minder stress. Aan het einde van de retraite ontdekt hij dat er nog een ander werkwoord is dat hem nog meer ruimte geeft dan ‘moeten’ en ‘willen’. Dat werkwoord is ‘zijn’.
Dat inzicht is een doorbraak en een bevrijding. Dat we ten prooi vallen aan de opvatting dat er zoveel moet en die gedachte ons gedrag stuurt is een truc van het ego waar we intrappen. Ons ego wil dat we altijd bezig zijn, actief zijn, druk zijn. Nietsdoen of er zomaar zijn is taboe. Als je dit door hebt, kun je je bevrijden van die norm. Dan hoef je niet langer gestuurd te worden door de benauwende en drukkende norm dat er zoveel moet maar kun je moeiteloos en ontspannen leven. Vanuit plezier en gemak. Zo haal je de druk van de ketel, leef je natuurlijker, is er meer ruimte voor je creativiteit en bereik je vast nog betere resultaten.
Als je het werkwoord ‘moeten’ inruilt voor het werkwoord ‘zijn’, kun je leven vanuit een ontspannen en rustig levensgevoel. Het gaat niet om zomaar twee woorden. Het wordt een grondstemming die jou op den duur een stabiele basis verschaft. Die – misschien lange – weg begint met het regelmatig stellen van de vraag: moet dit echt, of kan ik ontspannen en zonder dwang werken en leven.
Aankomende retraites: