Als je toe bent aan een nieuwe smartphone kun je kiezen uit verschillende modellen. Als je kinderen naar school gaan, kun je een school uitzoeken. Er is keuzevrijheid. Maar dat is geen echte vrijheid. Als je weinig geld te besteden hebt, kun je misschien niet de smartphone kopen die je graag wenst. En als je op het plateland woont, ben je al blij als er vlakbij een school is en keuze mogelijkheden zijn er niet. Keuzevrijheid kent zo zijn beperkingen. Maar ook al zouden die er niet zijn, dan is het nog geen echte vrijheid. Echte vrijheid gaat erover dat er ondanks beperkingen en belemmeringen een gevoel van ruimte en vrede in jou bestaat. Dat is innerlijke vrijheid.
Innerlijke vrijheid wil zeggen dat jij je niet langer laat leiden door overtuigingen, verwachtingen en normeringen van anderen, als die voor jou niet waar zijn en niet meer kloppen. Je bent daar niet meer van afhankelijk. Innerlijk vrij wil ook zeggen dat je je niet laat leiden door angsten. De wereld om je heen beleef je niet meer als vijandig, maar als mooi en vredig. Innerlijk vrij wil zeggen dat je patronen en conditioneringen hebt losgelaten – je hebt je ego losgeweekt. Innerlijke vrijheid wil zeggen dat je – ondanks alle beperkingen en conditioneringen die het leven met zich meebrengt – toch kunt beschikken over een eigen ruimte. In die ‘heilige’ ruimte ben je veilig, vrij en vredig.
Nelson Mandela heeft als politieke gevangene zevenentwintig jaren vastgezeten in een gevangenis. Zijn bewakers hadden een witte huid, hij een zwarte. Door hen werd hij gepest en vernederd. Maar dat deerde hem niet. Zijn innerlijke waarden, konden ze niet aantasten. Bij zijn vrijlating dacht iedereen dat hij als een oude gebroken man te voorschijn zou komen of dat hij wraak zou nemen. Dat was niet zo. Hij liet zien dat er geen verbittering en haat was, dat hij de blanken niets kwalijk nam. Hij vergaf het hen. In de gevangenis was er voor Mandela geen uiterlijke vrijheid. Anderen bepaalden wat hij moest doen, verkleinden zijn bewegingsruimte en vernederden hem. Vanbinnen koesterde hij de waarden van het hart zoals vergeving, rechtvaardigheid en verzoening. Vanbinnen was hij vrij. Innerlijk vrij.
