Regelmatig maak ik een stevige wandeling. Wandelen is supergezond en ontspannend, lees ik overal. Mijn wandelplezier werd afgelopen week vergroot door het zonovergoten betoverende Zuid-Limburgse heuvellandschap en de aangename temperatuur. De rondwandeling staat gedetailleerd beschreven en bovendien is er een duidelijk kaartje dat de oriëntatie vergemakkelijkt. De beschrijving kan simpel worden gevolgd zodat je niet voor onaangename verrassingen komt te staan. Halverwege gaat het echter mis. Het gedeelte van de route dat langs de Geul loopt is in de afgelopen periode door de hevige regenval onbegaanbaar geworden. De wandelaar moet noodgedwongen afwijken van de vertrouwde route.
Noodgedwongen moeten afwijken van je vertrouwde patroon of route is niet alleen tijdens een wandeling aan de orde, maar is een veel voorkomende, ongemakkelijke en ongevraagde levensles die voor je neus kan komen te staan. Ongemakkelijk omdat we vast zitten aan onze vertrouwde patronen. Die zijn kennelijk lastig om te veranderen. Kun je ermee leven als het leven niet loopt zoals je wenst? Ervaring leert dat we liever alles bij het oude laten, want oud is vertrouwd. Het oude patroon biedt overzicht, bescherming en veiligheid. Veranderen betekent loslaten en dat blijkt vaak nog niet zo gemakkelijk.
Noodgedwongen moeten afwijken van je vertrouwde wandelroute is ook een verwijzing naar een ongevraagde levensles.
Soms wordt echter duidelijk dat je plannen niet uitvoerbaar zijn en dat het pad zo drassig is dat je uit een ander vaatje moet tappen. Die kink in de kabel van de wandeling is een beeld dat je kunt toepassen op het leven. Het kan opeens allemaal anders lopen. En wat doe je dan? We denken dat het leven maakbaar is. Maar hoe vaak staan we niet met lege handen en moeten we ons hoofd buigen? Dan is er acceptatie gevraagd, wendbaarheid en creativiteit. Ga jij dan toch kost wat kost je eigen plan doordrukken, je eigen route volgen of geef je je over aan wat er is en stap je uit je vertrouwde patroon? Je wandeling door het leven laat zien dat je de geplande en beschreven route niet verder kunt volgen. Je plan moet worden ingeslikt of bijgesteld.
Mijn wandelplan bijstellen ligt voor de hand. Ik keer om, loop een eindje terug en snij een deel van het parcours af. Dat is een simpele manier om uit een patroon te stappen. Improvisatie en creativiteit is nodig om verder te kunnen wandelen en dat geldt ook voor het leven. En er is hoop: filosoof en psycholoog William James zei ooit al dat van alle levende wezens alleen de mens zijn patroon kan doorbreken. Een wandeling aanpassen is een simpele ingreep en tegelijk een mooie oefening in het omgaan met existentiële vragen.