Veel retraites die ik zou hebben gegeven gingen niet door. Dat was iedere keer weer slikken. Ik ben niet de enige die zijn verlies moest nemen, het is een collectief gevoel van heel Nederland, van heel de wereld zelfs. Iedereen heeft wel een verhaal en allemaal hebben we verlies moeten incasseren. We zitten allemaal in hetzelfde schuitje.
Behalve een dreiging voor de gezondheid is corona een aanval op ons vertrouwde leven en onze geijkte patronen. Deze pandemie maakt duidelijk dat het leven één groot veranderingsproces is. Het gaat ogenschijnlijk om niet gewilde veranderingen, we willen immers gewoon reizen, naar het restaurant, het zwembad en naar de zaak. Dat wringt. Uit deze contrastervaring kunnen echter ook lessen worden getrokken. Zelf heb ik de les getrokken mee te bewegen met alle veranderingen. Ik merk dat ik vastloop als ik me verzet. Dit wil overigens niet zeggen dat je onkritisch moet worden. Het kritisch volgen van ontwikkelingen en maatregelen blijft een noodzaak. We moeten blijven voelen wat er voor ons klopt.
Behalve een dreiging voor de gezondheid is corona een aanval op onze geijkte patronen.
Meebewegen is een sleutel. Kunnen we omgaan met verandering en hoe reageren we erop? Nu worden wij uit de comfort zone getrokken en klinkt de vraag wat te doen? Voor een antwoord op die vraag heb ik een paar aandachtspunten. Eén ervan is onze relatie met de natuur. Kunnen we meebewegen met wat Moeder Aarde van ons vraagt? Kunnen we behoeders van haar zijn in plaats van haar uit te putten en te vernietigen? Ook gaat het om een authentieke verbinding tussen mensen. Door het gemis van huggen en knuffelen herontdekken we nu juist hoe belangrijk fysiek contact is als een manier om ons met elkaar te verbinden en mee te bewegen met wat ons hart ons laat zien. Dat kan nu niet, hopelijk straks weer wel. De lockdown betekent tenslotte ook een gedwongen retraite, een tijd van reflectie. Die maakt het mogelijk de ultieme zinvraag te stellen: welk spoor wil je in je leven trekken?
Meebewegen vraagt om een bepaalde intentie en energie. De takken van een eeuwenoude eik zullen knappen als ze zich schrap zetten tegen een hevige stormwind. De buigzame takken van een jonge boom daarentegen zullen gemakkelijker bestand zijn tegen de storm en meebewegen. Meebewegen is niet alleen passief en defensief. De surfer zoekt de golftop op door mee te bewegen met de golven. Als hij op de golftop is met zijn plank kan hij zelf bepalen welke kant hij op draait. Op dat punt zijn we nu nog niet aanbeland. Hopelijk volgend jaar wel.