Ontspannen en gemakkelijk leven was het thema van de afgelopen retraite. We stonden stil bij de vraag hoe je moeiteloos kunt leven. En een moeizaam leven waarin perfectionisme centraal staat, vormde het contrasterende opstapje van de retraite.
Ken je het gevoel dat alles perfect moet zijn? Denk maar aan de chef-kok die tot in detail de keuken onder controle heeft. Of de hoge eisen die iemand zichzelf oplegt, het beste uit zichzelf haalt en het werkstuk pas inlevert als het foutloos en perfect is. Misschien is perfectionisme een karaktereigenschap of wil iemand gewoon de beste zijn en daarmee waardering oogsten. Perfectionisme heeft natuurlijk ook voordelen, want het kan je helpen prima werk te leveren en je zaken netjes voor elkaar te hebben.
Perfectionisme betekent wel dat handelingen veel moeite kosten en dus energie vragen. Het heeft als consequentie dat de natuurlijke en creatieve levensstroom geen kans krijgt en wordt afgeremd. Perfectionisme is bepaald tegennatuurlijk en wie zich hierdoor blijvend laat leiden, blijft lijden, zoals boeddhisten zeggen. In de natuur bestaat overigens geen perfectionisme want soms komen er geen bloemen uit de bloembollen of ontkiemen zaadjes niet. Een perfectionistische kijk op de natuur zou ook betekenen, dat alle eitjes die de vogel legt, uit moeten komen. Maar zo gaat het niet, want niet alle eitjes komen uit, zo verspillend werkt de natuur nu eenmaal.
Het tegenovergestelde van perfectionisme is: meegaan met de stroom van het leven. Meegaan met de stroom helpt om op een natuurlijke en gemakkelijke manier te werken en te leven. Wanneer je je perfectionisme loslaat, ontstaat er dus meer ruimte om moeiteloos en ontspannen te leven en mee te gaan met de stroom.
Het begrip stroom is door psycholoog Mihaly Csikszentmihalyi ‘flow’ genoemd. Dit is een staat van zijn die gekenmerkt wordt door ontspanning en een hoge mate van doeltreffendheid en dat gaat gepaard met de ervaring van vreugde. Het begrip ‘flow’ heeft een langere geschiedenis en bouwt voort op wat in het taoïsme bekend is als woe wei. Dit is een moeiteloze en spontane staat van zijn waarin mensen optimaal effectief en doeltreffend handelen. De handeling gebeurt als vanzelf vanuit ontspanning en ook weer in een harmonieuze verbinding met het geheel.
Maar hoe bereik je zo’n staat van zijn? Het simpele antwoord is: door uit je oude patroon te stappen van moeite doen, perfectie en strijd. Maar dan blijft de vraag nog steeds bestaan, want je weet niet hoe je uit je oude patroon stapt. Het kan helpen om vaker momenten te creëren waarop je kunt genieten. Genieten van een zonsopkomst, luisteren naar mooie muziek of zomaar lekker liggen in het gras zijn concrete voorbeelden die de weg bereiden voor een leven waar meer plaats is voor moeiteloosheid en gemak.
RT @tonroumen: Perfectionisme remt onze natuurlijke en creatieve levensstroom. Maar hoe kom je van je perfectionisme af? https://t.co/J08P2…
Hallo Ton, mooi artikel heb je geschreven. Woe wei ken ik uit de lessen Qi Gong die ik heb gevolgd en het klopt dat dat een staat is waarin dingen moeiteloos gaan. Het is echter mijn ervaring dat veel mensen (waaronder ikzelf vroeger) niet zo gemakkelijk zelf zo’n staat kunnen bereiken als er niet bepaalde blokkades opgeruimd worden. Perfectionisme is in de kern niets anders dan de diepe overtuiging dat je niet goed genoeg bent, niet leuk genoeg, etc. Veel mensen weten niet eens dat ze dat diep van binnen geloven. Maar als dat wel zo is, dan zal hun gedrag dat wel laten zien. Want dan doen ze (onbewust) voortdurend een poging om wel goed genoeg te zijn door dat te willen bewijzen of verdienen. Een heel naar vicieus cirkeltje waarin je muurvast kan komen te zitten. Omdat mijn eigen proces me zoveel inzichten heeft gegeven die antwoord gaven op waar het vandaan kwam en hoe ik van perfectionisme bevrijd kon raken, heb ik er zelf een boek over geschreven. Als je het leuk vindt, plaats ik de link waar iedereen een gratis preview kan downloaden om een indruk te krijgen. In ieder geval is er hoop voor alle perfectionisten. En troost. Je bent zeker niet de enige en je kunt het wel degelijk van je afschudden. Fijne dag!
Dank voor je reactie Astrid. Perfectionisme is inderdaad een strategie van het ego om een gevoel van onderwaardering, angst of eenzaamheid te compenseren. Mooi dat je jouw verworven en bevrijdende inzichten in een boek opschrijft. Je mag de link wel delen op deze plaats.