Het behalen van een Olympische medaille is kennelijk te plannen. De roeisters Maaike Head en Ilse Paulis deden wat ze vooraf hadden aangekondigd: goud halen op de Spelen in Rio. Topsport is een rationele onderneming geworden die je naar goud leidt. Nog meer dan hard trainen is het een zaak van je verstand gebruiken door een goed doordachte trainingsopbouw, het gebruik van wetenschappelijke inzichten en weloverwogen tactische inzichten.
Maar naast rationaliteit is er vooral ook emotionaliteit. De uitzinnige vreugde na het behalen van een gouden plak en de teleurstelling als iemand niet goed presteert. Als de spanning voor Yuri van Gelder teveel wordt zoekt hij een uitlaatklep door te gaan stappen en een paar biertjes te drinken. Ook de val van wielrenster Annemiek van Vleuten en turner Epke Zonderland roepen heftige emoties op. En als Dafne Schippers en Tom Dumoulin geen gouden plak halen dan zijn zij én wij emotioneel: we balen, zijn boos of verdrietig. Tja, emoties kunnen hoog oplopen.
Maar emoties zijn ook constructief en zetten ons in beweging. Als we ze onderdrukken en niet voelen, geeft dat spanning. Die wordt opgeheven door emoties te voelen en te uiten. Als we eraan voorbij gaan, negeren we namelijk een groot deel van onszelf en snijden we ons af van een wezenlijk vitaal deel van onszelf. Als we emoties daarentegen voelen en uiten zorgt dat voor dynamiek en vitaliteit: in ons kan het leven stromen.
In Rio speelde het Nederlandse vrouwen hockeyteam in de kwartfinale tegen Argentinië. Dat was een geduchte tegenstander. Voor aanvang van de wedstrijd besloot de trainer een korte motivatiefilm te tonen. Die was van tevoren in Nederland opgenomen. Ze bevatte een collage van boodschappen van ouders en familieleden om hun hockeyende dochters een hart onder de riem te steken. En inderdaad de film maakte veel emoties los, zette de speelsters in beweging en kregen het overtuigende gevoel dat ze gingen winnen. De vrouwen wonnen ook en het team heeft ervaren dat deze extra prikkel hen naar de overwinning had geleid.
Topsport bedient zich van wetenschap en techniek om prestaties te verbeteren. Naast deze rationaliteit kunnen emoties nog meer worden geïntegreerd om de prestaties van sporters te bevorderen, zoals de motivatiefilm voor het hockeyteam liet zien.
Niet alleen profiteert de sport van de integratie van emoties. Als emoties volop stromen worden ze bronnen van vitaliteit, die ook waardevol zijn in het dagelijkse leven.
