
‘Mijn ouders gaven mij het idee dat ze mij onvoldoende vertrouwde en nu ik er zoveel jaren later op terugblik merk ik dat ik onvoldoende liefde heb ontvangen. Dat gemis voel ik. Ik realiseer me dat ik mijn kinderen ook onvoldoende liefde heb gegeven toen ze klein waren. Zo blijft dit mechanisme in stand en wordt het patroon niet doorbroken,’ vertelde Yvonne mij.
Het ontvangen van warmte, liefde, koestering en troost is voor elk kind een basisbehoefte. Die is belangrijk voor een gezonde persoonlijke en sociale ontwikkeling. Maar soms ontkennen we de noodzaak daarvan. We bedienen ons dan van afweermechanismen. Die komen tot uitdrukking in bepaalde ideeën die als legitimaties gelden om de gemiste liefde te ontkennen: ‘Ach, zonder liefde word je ook volwassen en ga je op eigen benen staan.’ Of: ‘Het gemis van liefde is niet zo erg, overal is wel wat.’
Maar het is wel degelijk van belang dat we als kind worden gekoesterd. Die behoefte mag niet worden ontkend. Helaas hebben velen deze koestering en warmte moeten ontberen met angst en onveiligheid tot gevolg. Het is niet alleen het verhaal van Yvonne, maar van zoveel anderen. Nu kun je zeggen: wat geweest is, is geweest. Maar ook dat is een afweermechanisme. De vraag blijft hoelang jij je onverwerkte verleden en je gemis nog met je mee torst? Je kunt je ervan bevrijden. Maar hoe?
Achter oude pijn wordt het gebrek aan basisbehoeften zoals warmte, liefde en koestering voelbaar.
Wat je kunt doen is het verleden in het heden zetten. Dat zegt bijvoorbeeld Ingeborg Bosch die een methode heeft ontwikkeld om de pijn van het verleden in het heden te zetten en vrij te geven. Die methode noemt ze de Past Reality Integration (PRI) en bestaat in zijn kern hierin dat de pijn van vroeger opnieuw wordt gevoeld. Wanneer oude pijn wordt blootgelegd en gevoeld hoeft er uiteindelijk steeds minder pijn verdrongen en ontkend te worden. Dat kan door je bewust te worden van oude pijn, zoals angst en te leren voelen wat daarachter zit. Achter oude pijn wordt het gebrek aan basisbehoeften zoals liefde, warmte en koestering voelbaar. Die kun je misschien niet meer van je ouders krijgen, maar kun je wel aan jezelf geven, door mild en liefdevol voor jezelf te zijn en jezelf te omarmen. Zo is angst een muur waar je tegenaan kunt lopen, maar ook een deur die kan worden geopend en toegang geeft tot liefde. Liefde voor jezelf en liefde voor anderen en die je kunt doorgeven aan volgende generaties. Zo wordt een intergeneratief patroon doorbroken.