De wereld is continu in beweging. Ga maar na wat er allemaal in jouw persoonlijk leven veranderd is de afgelopen tien jaar. Zelfs het Britse Koningshuis verandert, las ik. Het huwelijk van Harry en Meghan liet naast traditie ook ruimte voor moderniteit en dat is bepaald revolutionair voor de traditioneel ingestelde Britten. Behalve elitarisme was er toegankelijkheid, schreef de Volkskrant, naast Brits was er Amerikaans. Er was muziek van Thomas Tallis, maar ook van Ben E. King. En naast prins Charles en prins Philip waren er Serena Williams en Oprah Winfrey.
Ook Italië verandert. Het had bijna een populistische ‘regering van verandering’ gehad, met plannen voor belastinghervorming, verlaging van de pensioenleeftijd, basisinkomen en bestrijding van armoede en werkloosheid. Die grote verandering zal nog wel even op zich laten wachten nu de beoogde premier zijn formatie-opdracht heeft teruggegeven.
En ook in de zorg is het de hoogste tijd voor verandering. Artsen en verpleegkundigen zijn veertig procent van hun tijd kwijt aan administratie. Dat moet anders. Bewindslieden nemen zich voor de vijfminutenregistratie af te schaffen. Overigens bleek oud-staatssecretaris Van Rijn die al te hebben afgeschaft, maar dat besef is kennelijk niet terug te vinden in contractuele afspraken.
Zo zie je maar, hoe lastig het is te veranderen. Maar het betekent niet dat deze weerbarstige realiteit mensen ontmoedigt om te willen veranderen; integendeel: de motivatie om te veranderen en dat het beter kan – beter moet, is sterk in onze ziel verankerd. En die sterke intentie brengt ons in beweging. Verandering begint dan ook met beweging, dat is de startmotor. Het is een beweging naar meer menselijkheid. Als er minder administratie in de zorg is, kan deze humaner worden. Als het Britse Koningshuis meer bij de tijd wordt gebracht, wint het aan warmte. En als de politiek erin slaagt armoede en werkloosheid terug te dringen, dan wint de wereld aan humaniteit.
Verandering is dan het relativeren of loslaten van blokkerende beelden, concepten waar je aan vastzit. Dan kun je groeien en ruimte te maken voor de waarden van het hart, zoals menselijkheid, warmte en compassie. Omdat het relativeren van je ego, de wens om te groeien en het ontwikkelen van de waarden van het hart uitingen zijn van spiritualiteit, kun je daarom ook gerust zeggen dat de weg van verandering een spirituele weg is.
