Uit hoeveel uur bestaat een ideale werkweek? En wat is een goede balans tussen werk en privé? Tussen inspanning en ontspanning? Als norm geldt vaak een vijfdaagse werkweek, maar ook die wordt steeds meer betwijfeld, zeker door jongeren. Omgekeerd zijn er mensen die gemakkelijk meer dan veertig uur per week werken.
Econoom Keynes dacht ongeveer een eeuw geleden dat de opkomst en ontwikkeling van de robotica efficiëntiewinst mogelijk zou maken en hij voorspelde dat we rond het jaar 2030 in overvloed zouden leven. We zouden nog maar vijftien uur per week hoeven te werken; er zou veel vrije tijd zijn die gevuld zou kunnen worden met kunst en cultuur. John Pencavel, econoom aan de Stanfort Universiteit, ontdekte dat arbeiders in een Britse kogelfabriek tijdens de Eerste Wereldoorlog in werkweken van 70 uur evenveel kogels produceerden als in werkweken van 56 uur. En recent onderzoek van sociologen uit Cambridge laat zien dat als je de werkweek terugbrengt van vijf naar vier dagen, bedrijven niet minder winst maken, het ziekteverzuim daalt en bijna veertig procent van de werknemers minder stress ervaart omdat er een betere balans is tussen werk en privé.
De extra vrije dag bood mij een creatieve ruimte waarin ik nieuwe activiteiten ging ontwikkelen.
In mijn allereerste baan van veertig uur aan een universiteit deed ik onderzoek. Ik werkte overdag, maar ook ’s avonds las ik artikelen. Je kon nooit genoeg lezen, het werk was grenzeloos. Ik werkte zowat de hele dag. Ik ben me toen af gaan vragen waarom. Er was een stemmetje in mij dat zei dat het belangrijk was ook tijd te nemen voor recreatie, cultuur en sport. Ik moest denken aan mijn vader die op zijn zevenenvijftigste aan zijn derde hartinfarct overleed. Hij werkte altijd hard, voelde zich enorm verantwoordelijk en zijn gezondheid was matig. Ik voelde toen hoe belangrijk het was te letten op de balans tussen werk en privé en vooral genoeg tijd te nemen om te ontspannen.
Mijn tweede baan, een aantal jaren later, was er één van vier dagen. De vrijdag was ik vrij en gebruikte die om met mijn – toen nog – kleine kinderen te gaan zwemmen of fietsen. Ik gebruikte die dag ook om boeken te gaan schrijven en retraites te ontwikkelen. Die vrije dag bood mij een creatieve ruimte waarin ik nieuwe activiteiten ging ontwikkelen; het heeft me geholpen te veranderen en van mijn hobby mijn werk te gaan maken. Voor mij was de zin van de dood van mijn vader dat het een les was. De keuze om vier dagen te werken heeft mij geholpen een draai te geven aan mijn werk en mijn leven. Een aanrader.
