Een enkele keer is vrede een realiteit, maar vaker een ideaal en is onze leefwereld doortrokken van geweld en conflicten. Die leefwereld is ver weg, maar ook dichtbij. We kunnen hinder ondervinden van herrie, vuurwerk, brandstichting, mishandeling en drugshandel door hangjongeren, jeugdbendes of drugsdealers. Wat is eraan te doen? Een voor de hand liggende oplossing is met hen te gaan praten, politie erbij te roepen of jongerenwerkers in te schakelen. Maar succes met deze aanpak is niet verzekerd. Er blijkt een betere oplossing.
Die oplossing is muziek. Nee, geen metal, techno of hard rock en evenmin rustige new age muziek met mooie harmonieën en geluiden van de zee op de achtergrond, maar klassieke muziek, liefst die van Johann Sebastian Bach. In een fastfoodrestaurant in het noorden van ons land wordt klassieke muziek gebruikt, wat een afschrikwekkende functie heeft, waarmee de hangjongeren worden verjaagd. En op meer plaatsen in ons land is het beproefd recept gebleken.
Met muziek van Bach werden meer dan twintig jaar geleden junks en drugsdealers van het NS-station in Heerlen verjaagd. Toen ik dat nieuws voor het eerst hoorde, wilde ik het niet geloven. In die tijd was ik gevraagd een workshop in Heerlen te verzorgen. Per trein reisde ik naar die stad in het uiterste zuiden van ons land en in een tunneltje bij het station hoorde ik de Engelse suites van Bach uit luidsprekers klinken.
Het geheim van de muziek van Bach bestaat hierin, dat deze invloed heeft op de geest en het gemoed van mensen.
Het geheim van de muziek van Bach bestaat hierin, dat deze invloed heeft op de geest en het gemoed van mensen. De muziek opent het hart en het vermogen om liefde te ontvangen en te geven. In de teksten wordt dat al duidelijk: ‘Ich will dir mein Herze Schenken’ (een aria uit de Matteus passie) en ‘Verbessre das Herze, verändre den Mut’ (Cantate 22). Maar meer nog dan de teksten, is het vooral de muziek die van invloed is op het hartchakra en een heilzame werking heeft op het hart. Dit is één van de redenen waarom mensen muziek van Bach, zoals zijn cantates en passiemuziek zo kunnen waarderen.
Bach ordent en ruimt vanbinnen op, zegt Anna Enquist in haar roman Het geheim. De aan drugs verslaafden of verwarde mensen kunnen zich kennelijk niet openstellen voor de louterende werking van deze muziek. De invloed die deze muziek heeft op het vermogen de geest te ordenen en het hart te openen, is voor hen een brug te ver of gewoon irritant.
