‘Waarom lukt het jou niet je leven goed te leven?’ Met deze indringende zin begon een boodschap die ik in mijn mailbox kreeg. Aan het einde van dat bericht kreeg ik het advies de peperdure jaartraining persoonlijk leiderschap te volgen van de afzender. Daarmee werd de suggestie gewekt dat die training een goed en zinvol leven binnen handbereik zou brengen. Cursussen en trainingen in de persoonlijke ontwikkeling of persoonlijk leiderschap zijn een gat in de markt van welzijn en geluk. En ja, soms kan een coach of cursus uitkomst bieden voor het vinden van een andere, betere leefstijl. Maar soms ook niet, zeker als de cursus bestaat uit het leren van competenties die je kunt toepassen.
Tien jaar geleden was competentiegericht onderwijs in de mode. Leraren-in-opleiding werden erin getraind. De competentie om didactisch te handelen, de competentie om pedagogisch op te treden, de competentie om te communiceren en te reflecteren. Een lerarenopleider vertelde me dat er een student was die aan alle benodigde competenties voldeed. Ze konden allemaal worden afgevinkt. Het algemene beeld van de studiebegeleider was echter dat de docent-in-opleiding niet geschikt was. Hij kreeg het advies de opleiding te verlaten. Kennelijk voldeed de student aan alle vereiste competenties, maar het intuïtieve oordeel van de lerarenopleider stond daar haaks op.
Het leven is een complexe zoektocht, met ups en downs, met noodwendigheden en onvoorspelbare variaties
Hoe je goed kunt lesgeven, hoe je goed kunt leven is misschien wel niet in een cursus of training te leren. Natuurlijk kan een boek of zingevend inzicht behulpzaam zijn. Maar omdat het leven een complexe zoektocht is, met ups en downs, met noodwendigheden en noodlottigheden en met onvoorspelbare variaties, schiet iedere cursus of training tekort om zinvol te leren leven. Hoe kun je dat dan wel leren?
Misschien is het dagelijks leven zelf wel je beste leermeester en oefenterrein zei zenleraar Karlfried von Dürckheim al. Je problemen en worstelingen vormen daarbij je belangrijkste oefenmateriaal. Dit inzicht staat haaks op het inzicht om problemen snel en gelikt op te lossen of een training te volgen waarin je je worstelingen met competenties en conceptuele schema’s te lijf gaat. Zeker als problemen hardnekkig zijn, vragen ze om wijsheid, liefde en geduld. Daarvoor leent het dagelijks leven als oefenterrein zich uitstekend. Iedere dag biedt nieuwe kansen om te oefenen, om zin te vinden en te groeien. Als je dagelijkse leven je oefenterrein wordt, kunnen er scheppende krachten opborrelen die jou helpen te veranderen. Dat maakt het leven avontuurlijk en bijzonder. Daar kan geen training tegenop, en is nog gratis ook.
Abonneer je gratis op de maandagochtendcolumn (via de rechterbalk) en ontvang elke maandagmiddag het blog van die ochtend.