De hamer om het coronavirus mee plat te slaan, moet groot genoeg zijn, zei Rutte in het najaar. Ook Hugo de Jonge spreekt vaak dreigende en angstaanjagende taal: ‘Jij kan klaar zijn met het virus, het virus is niet klaar met ons.’ Uitspraken die van een vijandbeeld getuigen, alsof we in oorlog zijn met het coronavirus. De hamer die zal helpen het virus onschadelijk te maken is een vaccin, denken de meesten. Maar het geloof in deze unieke remedie begint scheurtjes te vertonen met al die mutaties en variaties. Zo werd vandaag gemeld dat zestien mensen in Gorinchem besmet zijn met de Zuid-Afrikaanse variant. Je wordt telkens door nieuwe ontwikkelingen ingehaald.
Niet alleen het virus, ook de aard van de pandemie verandert. We moeten er rekening mee houden dat het virus altijd onder ons zal blijven en af en toe de kop op zal steken, wordt gezegd. De pandemie wordt een endemie. Met oorlog voeren redt je het dan niet, je kunt er maar beter mee leren leven. Tijd voor een meer ontspannen omgang met het virus? De strijd ermee aanbinden kost veel energie, stress en de kans dat je wint is zowat nihil. Een accepterende houding is nuttiger en zinvoller. Accepteren van wat er is wil niet wil zeggen dat je apathisch of inert moet worden. De kunst is om te handelen waar dat nodig en zinvol is en te accepteren wat niet te veranderen is. Doen wat er gedaan moet worden en accepteren wat niet mogelijk is. Het maken van dat onderscheid getuigt van wijsheid.
Accepteren van wat er is wil niet wil zeggen dat je apathisch of inert moet worden.
Die wijsheid heet al eeuwen prudentie en wordt ook wel morele verstandigheid of wijsheid genoemd. Dat onderscheidingsvermogen is hard nodig in deze verwarrende tijd waarin er zoveel meningen tegenover elkaar staan en met elkaar in strijd zijn. Wél of niet vaccineren? Inzetten op de volksgezondheid of de economie? Een korte of lange lockdown? Morele verstandigheid wordt kort en krachtig duidelijk in een oude middeleeuwse wijsheid en is een verzoek om kalmte en inzicht.
Geef me de moed om te veranderen, wat ik kan veranderen.
Geef me de wijsheid om te accepteren wat ik niet kan veranderen.
Geef me het inzicht om het verschil tussen beide te zien.
Deze mooie reflectie kan helpen een antwoord te vinden op de vraag wat wél en wat níet te doen. Het kan bovendien inzicht geven in wat van waarde is. Dat is persoonlijk. Voor de één is dat meer tijd voor het gezin, voor een ander het bewaren van een goede balans en voor weer een ander blijven hopen en vertrouwen. Wat het ook is, het is een ankerpunt dat stabiliteit kan geven in deze onzekere tijd.
