Afgelopen weekeinde wandelde ik in de kou en de sneeuw in Nationaal Park De Meinweg in Midden-Limburg. Er was een groot contrast tussen de wandeling op zaterdag en zondag. Anders dan de zaterdag was de zondag zonovergoten. Of je op de bijna kortste dag mét of zonder zon wandelt maakt een groot verschil. Een verschil in beleving. Hoe belangrijke kan zonlicht zijn. De mens is altijd al gefascineerd geweest door zon en licht. Het is bepalend. Licht is leven, warmte en groeikracht. Duisternis verdwijnt naar de achtergrond, ook in het gemoed van de mens. In deze donkere dagen kijken mensen uit naar het terugkerende licht.
De moderne mens beschikt over kunstlicht en warmte. Hij kan lampen en kachels aandoen. Dat was vroeger bepaald anders. De oermens was afhankelijk van de zon. Die werd dan ook aanbeden en verheerlijkt. In nogal wat culturen en religies kent men een zonnegod of zonnegodin. In de Egyptische mythologie is dat Ra. Hij is de schepper en heerser van hemel en aarde en wordt meestal afgebeeld met een zonneschijf op zijn hoofd. Heliopolis, stad van de zon, was het middelpunt van de zonnecultus en de piramiden zouden zonnesymbolen zijn. Ze werden zo gebouwd, dat ze de straling van de zon zo goed mogelijk konden opvangen. Ook de Azteken, de Inca’s en de Maya’s hadden tempels gewijd aan zonnegoden. In de Germaanse cultuur is er de zonnegod Sól. In de veda’s wordt de zonnegod Surya beschreven. In de Griekse mythologie heet hij Helios.
De oermens was afhankelijk van de zon. Die werd dan ook aanbeden en verheerlijkt.
Bij de Romeinen is de zon zelfs onoverwinnelijk en de dag waarop de zon aan zijn terugkeer – de winterzonnewende – begon werd gevierd op 25 december. Op die dag werd de geboorte van de zonnegod Mitras gevierd. In die diepe winternacht werd de zon opnieuw geboren. Mitras was de verpersoonlijking van het licht dat de duisternis overwon. Zijn erenaam was sol invictus, de onoverwinnelijke zon. Toen het christendom aan betekenis won, bleef 25 december de geboortedag van de zon, alleen wordt Christus nu het onoverwinnelijke licht.
Behalve de uiterlijke zon is er ook een innerlijke zon. Spirituele tradities zijn zich bewust van de waarde van licht en warmte. Ze weten dat licht leven wekt en bevordert. Ook als het gaat om onze persoonlijke groei naar verlichting is licht een basisbehoefte. Spirituele tradities willen ten diepste het licht dat binnen in ons verborgen is laten ontwaken opdat we een licht voor onszelf en anderen kunnen zijn.
