‘Je moet je grenzen beter bewaken en vaker pauze nemen’, dat advies krijg je als je het te druk hebt of overspannen dreigt te raken. Een onderbreking is dan een voor de hand liggende remedie. De theepauze, het vrije weekend of een vakantie is dan de kortere of langere pauze die je neemt. In een tijd waarin we 24/7 paraat worden geacht te staan, worden pauzes steeds belangrijker. Afgelopen week genoot ik van één lange pauze toen ik in een klooster een stilteretraite gaf van vijf dagen. Heerlijk, zo’n lange onderbreking, uit de dagelijkse sleur, de stilte in.
Is een pauze ook écht een pauze? Kom je tot rust en geniet je ervan of denk je alweer aan de volgende activiteit die zich aandient? Als je de onderbreking gebruikt om geconditioneerd je kop koffie te drinken of werktuiglijk je vakantieprogramma af te werken, heb je je zinnen verzet, maar heb je dan je oplaadmoment echt benut? Want het helende effect van een pauze heeft niet zozeer te maken met de lengte, maar wel met de beleving ervan.
De lengte van pauzes ligt meestal vast. Een kwartier voor de koffie, een uur voor de lunch en twee weken voor de vakantie. Deze conditionering gaat voorbij aan wat jij nodig hebt, misschien heb je wel meer nodig, zoals een stilteretraite van vijf dagen. In die grote pauze kun je terugkeren naar jezelf. In de verstilling is er gelegenheid tot rust te komen. Keer naar binnen, ervaar je lichaam en zak in je lijf. Haal ook een paar keer diep adem, doe een paar chi kung oefeningen, een zonnegroet, een meditatie. Allemaal manieren om de pauze te ervaren als een intens moment van afwisseling, van rust en vitalisering.
Kloosters hebben patent op pauzes. Misschien dat ze daarom tegenwoordig zo populair zijn bij rustzoekers. Ze hebben dagelijks meerdere gebeds- en meditatiemomenten als afwisseling van de werkzaamheden. Zo onderwijzen ze de moderne en drukke mens dat je inspanning en ontspanning, actie en meditatie, werken en bidden telkens moet afwisselen. Maar de eigenlijke les is dat stilte, meditatie, natuur en gebed de helende ingrediënten zijn van een pauze en ervoor zorgen dat stress kan worden losgelaten, we niet overspannen hoeven te worden of op kunnen krabbelen na een burn-out.
Abonneer je gratis op de maandagochtendcolumn (via de rechterbalk). Dan ontvang je iedere maandagmiddag het blog van die ochtend.