Ontspannen en uitgerust komen we na de zomervakantie thuis. Dat gevoel mag best voortduren. De euforie van de Olympische sporters helpt daarbij: de medailles van Sifan Hassan, de vrouwen hockeyploeg, de mannen van de 4 x 400 meter estafette. De sporters slepen ons als toeschouwers mee en steken ons aan: met hen gaan we collectief uit ons dak.
In de put zitten is het tegenovergestelde van uit je dak gaan. Dat heeft Marcel ervaren toen hij mij vertelde dat hij zich liet meeslepen met de stemming van een goede vriendin. Zij is depressief. Marcel luisterde en had aandacht voor haar verhaal. Weliswaar realiseerde hij zich dat het haar verhaal was, maar toch raakte de sombere stemming van zijn vriendin hem en ging hij zich, net als zij, ook neerslachtig voelen. Was hij door haar geïnfecteerd?
Emoties van de ander zijn van de ander en horen bij de ander
Als een stemming collectief wordt ervaren, voel je de emoties van de ander en die van jezelf niet of minder. Je laat je infecteren door anderen. Dat gebeurt overigens meestal onbewust. Als de ander uit zijn dak gaat of in de put zit kan dat je eigen affectieve huishouding vertroebelen: je kunt niet meer voelen wat van jou is. Als de ander angst voelt en jij niet en jij die angst overneemt komt er een lading van de ander binnen en maakt die het lastig te voelen wat wél van jou is. Emoties zijn bronnen van vitaliteit, maar alleen als die van jou zijn. Het is beter een onderscheid te maken tussen jouw emoties en die van een ander. Emoties van de ander zijn van de ander en horen bij die ander.
De kunst is om emotioneel contact te hebben met anderen (zonder je daardoor te laten infecteren) en tegelijkertijd eigenaar te blijven van je eigen stemmingen. Een kwestie van mijn en dijn: een grens aanbrengen tussen wat jij voelt en de ander. De kunst is om die vreemde gevoelens niet over te nemen. Dat voorkomt dat jij je aanpast aan de verwachtingen van anderen en jezelf verliest. Je kunt je wel openen voor anderen en daarop reageren maar je blijft eigenaar van je eigen emoties en raakt niet uit balans: je blijft dicht bij jezelf. Met terugwerkende kracht kun je nagaan of de Olympische Spelen ertoe hebben geleid dat je uit je dak ging of dat je verstild kon glimlachen om al die mooie prestaties van anderen.
