Anders dan we van plan waren is Oostenrijk dit jaar niet onze vakantiebestemming. Reizen en vakantie vieren in Europese landen vinden we op dit moment te onrustig en te onzeker, zoals ik vorige week al schreef. Zoveel jaar geleden, toen ik net begonnen pas met het geven van retraites, ben ik tijdens een vakantie in de bergen van Oostenrijk op zoek gegaan naar het simpele verband tussen vakantie en retraite. Vakantie is afgeleid van het Latijnse woord vacare, wat beschikbaar zijn of vrij zijn betekent. Tijdens die vakantie zag ik bij een dalstation van een kabelbaan een groot bord met daarop de tekst: Zeit zum atmen met het beeld van twee vrouwen in een alpenwei. Dat bord associeerde ik met een ontspannen levensgevoel.
Vakantie heft verplichtingen en deadlines tijdelijk op. We kunnen afstand nemen van werk of studie en alles wat moet. Die afstand maakt het mogelijk het leven te beschouwen en het blikveld te verruimen en zo rust en ruimte te creëren. Het verblijf in de bergen leverde prachtige vergezichten op en bood schilderachtige panorama’s. Alsof de vergezichten helpen een ruimer, maar ook een scherper perspectief te ervaren. Dat had er ook mee te maken dat het tempo van leven veel lager ligt. Er is meer tijd om te verwijlen, te beschouwen, te ontspannen.
In kloosters is de term vacare Deo een bekende leidraad en deze betekent dat kloosterlingen beschikbaar zijn voor God. De spirituele weg van religieuzen houdt in dat ze in afzondering en stilte op God wachten. Zo maken kloosterlingen zich vanbinnen vrij. Ze worden ontvankelijk en stil, zodat God in hun harten kan komen. Als dat gebeurt vinden ze vreugde en innerlijke rust en is er geen plaats meer voor angst. Die smelt weg als sneeuw voor de zon. Beschikbaar zijn voor God betekent dat je diepste of hogere zelf alle ruimte krijgt en dat je innerlijk vrij wordt.
Je diepste zelf ligt achter al het gedoe en geworstel. Tijd nemen voor jezelf gebeurt tijdens een vakantie en die wordt dan als een retraite. Je vindt rust en krijgt tijd om goed door te ademen en te ontspannen. Al het gedoe en geworstel is tijdelijk niet aan de orde. Zo’n vakantiegevoel zou best permanent mogen zijn. Misschien nodigt de vakantie uit om te reflecteren hoe dat het beste zou kunnen.