‘Houd een interview met jezelf over de zin van het leven,’ was een oproep van de Volkskrant aan lezers. Ruim vierhonderd inzendingen kwamen er binnen. De beste tien inzendingen zijn te lezen op de website van de Volkskrant. Die van mij eindigde op de zevende plaats. Lees hieronder een korte versie (of hier het integrale zelfinterview van de Volkskrant).
Voor mij hoeft een visie op de zin van het leven niet groots te zijn. Persoonlijkheidspsycholoog Hubert Hermans schreef ooit al dat de zin van je leven gevonden wordt in wat je zelf als zin ziet en niet zozeer in de aanvaarding van een integrale bestaande visie. De zin van je bestaan is persoonlijk. Voor mij is de zin van het leven het leven zelf. Het leven intens leven en ervan genieten. Als je niet kunt genieten, ben je aan het overleven en is stress je dagelijkse partner.
De sleutel is acceptatie. Alles accepteren wat er is en zelfs te omarmen. Alles wat er is, is een kans je verder te ontwikkelen. Voor blijdschap en liefde is dat misschien duidelijk, voor angst, tegenslag en ziekte ogenschijnlijk niet. Een natuurlijke en menselijke reactie is weg te lopen voor negatieve ervaringen. Toch zijn pijn en lijden grondstoffen om te ontwaken, zeggen boeddhisten. Daarvoor is het nodig een relatie aan te gaan met alles wat er is en de dagelijkse realiteit niet te verwerpen, maar er volmondig ja tegen te zeggen. Door vreugdeloze en lastige stemmingen te accepteren lijkt het alsof deze onschadelijk worden gemaakt; alsof negatieve emoties smelten als sneeuw voor de zon.
Als je de zin van het leven zoekt, kom je altijd uit bij niet-materiële waarden.
Als je de zin van het leven zoekt, kom je altijd uit bij niet-materiële waarden. Daarvoor is bewustwording nodig van krachten die je uit balans brengen zoals ijdelheid, hebzucht, jaloezie en woede. Dat zijn krachten van je ego, ze houden je gevangen. We zijn niet ons ego, dat is een aangekoekte laag. Identificatie met het ego, met materie en materiële waarden, zit in de weg, alsof daar de zin van het leven te vinden is. Je kunt je onthechten. Dat is een proces van de-identificatie. Dan ontstaat er ruimte om lief te hebben. Liefde is de belangrijkste kernwaarde – all you need is love. Misschien klinkt dat als een cliché, maar clichés zijn doorgaans waar. Iedereen wil gezien worden, geliefd zijn. Maar niet iedereen wordt geliefd. Wat zou het zijn liefde aan jezelf te geven. Want liefde kennen we allemaal. We hoeven er alleen maar contact mee te maken. Liefde is allereerst zelfliefde. Je kunt jezelf omarmen, met alles wat je mooi en niet mooi vindt aan jezelf. Met je talenten en je tekortkomingen en met je donkere en lichte kanten. Als jij jezelf kunt liefhebben is dat een basis om liefde met anderen te delen. De middeleeuwse mysticus Meister Eckhart zei het al: ‘Als jij jezelf liefhebt, heb je iedereen lief.’
