De reacties op de oudejaarsconference van Peter Pannekoek zijn dubbel. Er klinkt gejubel en applaus voor zijn scherpe geluid, zijn heldere lijn, zijn betrokkenheid. Iemand stelt voor de woorden cognitieve empathie en inlevingsvermogen nu al tot dé woorden van 2022 te kiezen. Er zijn er ook kritische geluiden. Hij zou teveel stelling nemen tegen antivaxers en daarmee een verlengstuk van de overheid worden die vaccinatie propageert.
De tweespalt in de commentaren reflecteert een verschil in denken over het belang van een lockdown, het open houden van scholen, over wat essentiële winkels zijn, hoe je de geestelijke gezondheid van mensen in een pandemie kunt borgen. De tweespalt reflecteert onzekerheid en verwarring over hoe er gedacht wordt over kernvragen van onze samenleving. Mensen komen tegenover elkaar te staan.
In zijn kersttoespraak riep de koning op tot verbinding. Dat was ook het thema van de paus met Kerstmis: hij wees op het belang om sociale relaties te onderhouden. Koning en paus zijn symbolische personages. De koning staat voor verbondenheid en eenheid. De paus als hoogste middelaar tussen God en de mensen wil mensen met God en mensen met elkaar verbinden. Koning en paus worden geacht boven de partijen te staan. Ze hebben een goddelijke allure, verheven boven iedere dualiteit. Vanuit zo’n superpositie wordt de boodschap gemakkelijker aangenomen, is het idee.
Koning en paus worden geacht boven de partijen te staan. Ze hebben een goddelijke allure, verheven boven iedere dualiteit.
Ze hebben wel een punt: de noodzaak van verbinding. Corona daagt ons daartoe uit. Hoe kunnen we verbonden blijven met elkaar, de natuur en de wereld? En met jezelf? Verbinding is de opheffing van dualiteit. Als ik voor vaccineren ben en een ander is tegen, dan hef ik de dualiteit op door begrip te hebben voor het standpunt van de ander en de ander ruimte te geven voor zijn of haar standpunt. Het omgekeerde geldt ook. Dit is een simpele waarheid. Lastiger is het om die vanbinnen te voelen en gestalte te geven. Als dat wél lukt, word je mild en stap je uit de polariteit. Die mildheid biedt ruimte voor jezelf en de ander, of die nu hetzelfde of anders denkt. En misschien reflecteert die andere mening wel iets waarvan jij vindt dat die ook waarheid bevat. Zo ontstaat verbinding, geen oppositie. Het hart speelt daarin een rol. Ons hart is de grote verbinder. Ons milde hart.
Veel mildheid en verbinding gewenst in dit nieuwe jaar!
