In mijn familie wordt de vraag naar de kwaliteit van het leven steeds vaker gesteld. Dat heeft er mee te maken dat familieleden ouder en gebrekkiger worden. De vraag kom ik niet alleen tegen in mijn eigen, vertrouwde kring maar is ook steeds vaker een gespreksonderwerp in onze samenleving. In mijn eigen familie vragen een tante op leeftijd en een ernstig zieke neef zich af of het leven nog de moeite waard is. Is er nog kwaliteit van leven als je stokoud bent of ernstig ziek? Is het leven dan nog de moeite waard of komt waardig afscheid nemen van het leven in het vizier? De prangende vraag is wat kwaliteit van leven inhoudt.
Die vraag is filosofisch maar ook weer heel persoonlijk en verschillende antwoorden zijn mogelijk, afhankelijk van hoe jij zin geeft aan je leven. Fysieke, emotionele en existentiële aspecten spelen een rol, wat blijkt uit de vragen die doorgaans de revue passeren: ben je nog redzaam? Is er redelijke controle over pijn en ongemak? Hoe wordt omgegaan met gevoelens van angst, verdriet en wanhoop? Voelt iemand zich geliefd en gesteund? ook is aan de orde of er nog betekenis te vinden is in relaties en of herinneringen aan vroeger nog behulpzaam zijn en of iemand nog open staat voor kleine waardevolle ervaringen en momenten en die kan waarderen.
Dankbaarheid kan een sterk anker worden dat je in staat stelt om verbinding te voelen met wat waardevol is, ondanks alle pijn of verlies.
Misschien wordt in die laatste vraag een belangrijk aspect van de kwaliteit van leven zichtbaar: ben je dankbaar voor het leven dat je leeft? In de mooie én de pijnlijke momenten. Kwaliteit van leven blijkt uit de dankbaarheid die je voelt en toont. Dankbaarheid als centrale waarde voor de kwaliteit van leven is een diep menselijke en spirituele ervaring. Het gaat dan niet alleen om de externe omstandigheden, wie je steunen en helpen en of je nog redzaam bent, maar om hoe jij je leven innerlijk beleeft en waardeert en vooral pijn en tekort een plek kunt geven. Dankbaarheid kan een sterk anker worden dat je in staat stelt om verbinding te voelen met wat waardevol is, ondanks alle pijn of verlies dat er is. Kwaliteit van leven in termen van dankbaarheid helpt je om uit de strijd te stappen en maakt het harde leven wat zachter.
Zo’n visie nodigt mensen uit om een innerlijke houding van acceptatie en waardering te ontwikkelen. Die vormt een krachtige bron van veerkracht en kan ons met het leven verbinden. Dankbaarheid helpt om zin te geven aan het leven en kan vervullend zijn.
