‘Ik twijfel of het leven de moeite waard is. Ik zou aanwijzingen willen vinden dat het wel zo. Maar ik weet niet waar ik dat steuntje in de rug kan vinden.’ Deze vraag naar een zingevende visie wordt mij regelmatig gesteld, zowel in de beroepsmatige als in de persoonlijke sfeer. Nog niet zo lang geleden boden kerken die richting. Maar de invloed daarvan neemt al decennia af. Er is ontkerkelijking en de antwoorden die kerken aanreiken zijn een jas die veel mensen niet meer past. Antwoorden van religieuze instituties zijn niet de antwoorden die ze zoeken. Daar waar decennia geleden dit voor veel mensen nog wel gold, gaat die vlieger nu niet meer op. Antwoorden van religies zijn te algemeen en te weinig op maat. Mensen willen tegenwoordig maatwerk en liefst een persoonlijk antwoord waar ze mee verder kunnen.
Nu zijn er nogal wat antwoorden beschikbaar via bestaande religieuze tradities, filosofische systemen of spirituele stromingen zoals het christendom, het boeddhisme, het humanisme, de islam of het taoïsme. Er zijn meer dan genoeg ‘ismen’ en ‘dommen’ die kunnen helpen de vraag naar de zin van jouw leven te beantwoorden, zou je zeggen. Het Centraal bureau voor de Statistiek liet in 2022 al weten dat veel mensen – kerkelijk of niet – religie en spiritualiteit belangrijk vinden en het gevoel hebben dat een spirituele of religieuze visie hen kan helpen.
De zin van je bestaan is persoonlijk en vraagt erom in jezelf op zoek te gaan en aansluiting te vinden bij je verlangen.
Die zingevende visie moet dan wel persoonlijk zijn: een visie op jouw maat die jou helpt. Zo’n visie kan simpel zijn en hoeft niet groots te zijn. Liever niet zelfs. Psycholoog Hubert Hermans schreef ooit al dat de zin van je leven gevonden wordt in wat je zelf als zin ziet en niet zozeer in de aanvaarding van een integrale bestaande visie die jij je in zijn geheel of voor een deel toe-eigent. De zin van je bestaan is dus persoonlijk, wat inhoudt dat die niet buiten jou te vinden is, maar erom vraagt in jezelf op zoek te gaan en aansluiting te vinden bij wat je verlangt. Zo kan de zin van het leven bestaan uit dankbaarheid. Dankbaarheid voor grote en kleine ervaringen: voor iedere dag en voor alles wat het leven jou schenkt. De zin kan ook het leven zelf zijn, dat intens beleven en er zoveel mogelijk van te genieten.
Een zingevende visie helpt je positiever in het leven te staan en die houding levert nog een extra bonus op want ze kan je mentale en fysieke gezondheid bevorderen. Dat blijkt ook uit onderzoek: een zingevende visie vermindert stress, zorgt voor sociale verbondenheid, gezondere leefstijlkeuzes en veerkracht.