Je kunt zomaar door je lichaam lopen. Daarvoor moet je dan wel naar Oegstgeest. Daar is Corpus, een educatief museum en per lift, roltrap en te voet ga je door het gebouw, dat een model is van het menselijk lichaam. Je bezoekt je brein, je darmen, je hart. Het bezoek versterkte mijn lichaamsbesef en vooral het inzicht dat ik meer ben dan een talking head.
Natuurlijk heeft ons hoofd geweldige kwaliteiten: we kunnen denken, duiden en zeggen wat we denken en het onderwijs bevordert die kwaliteiten. Kinderen leren op school hun hoofd te gebruiken via vakken als rekenen, taal en geschiedenis. Expressievakken zoals drama en muziek worden vakken achter de streep genoemd, alsof die minder belangrijk zijn. Het hoofd van leerlingen wordt meer aangesproken dan andere delen van het lijf. Niettemin is er het fundamentele inzicht in het onderwijs dat onze kinderen en jongeren integraal moeten worden aangesproken. Maar dat zijn mooie woorden. Hoofd, hart en handen zijn dan de toverwoorden die verwijzen naar een evenwichtige vorming. Evenwichtig? Ja, het hoofd wordt voldoende aangesproken, maar de handen, het hart?
Hart, handen en buik zijn ondergeschoven kindjes in het onderwijs, in de samenleving. Tijdens mijn reis door het lichaam in Corpus kon ik ervaren dat ik zoveel meer ben dan mijn brein. Helemaal boven in het gebouw verblijf je in je brein. Het voelde alsof ik een knappe computer was – heel intelligent. Het voelde ook hoog en ijl, niet stabiel. Hoe anders was de ervaring in andere delen van je lichaam, die je aandoet tijdens je bijzondere reis door het lijf. Die reis begint op een roltrap, die je naar je billen brengt, waar je naar binnen gaat in het lichaam en in de darmen komt. Daar wordt verteld wat er met het eten op die plek gebeurt. Lichteffecten op de grond maken duidelijk hoe de darmflora werkt. Opeens dringt er een mes naar binnen en reageert het lichaam met het aanmaken van witte bloedlichaampjes. In de baarmoeder aangekomen zie je met een 3d-bril hoe een zwerm zaadcellen de eicel bereiken en de winnaar die cel binnendringt. Het verblijf in de longen biedt de ervaring van een zuurstofrijke, verkoelende bries en met ontzag heb ik bezoek aan het hartgebied ervaren, het voelde voor mij als het centrum van het lichaam, die je levenslijn is.
Corpus bevestigt dat mijn brein een vertrouwde plek is en veilig lijkt. Maar die plek geeft mij geen stabiliteit. Ik moest denken aan de Eiffeltoren, die reikt een behulpzaam beeld aan. De top ervan is klein, onbetekenend bijna. De basis daarentegen is stevig en sterk en geeft de toren de noodzakelijke stabiliteit.
De reis door het menselijk lichaam in Corpus kan ik ook verinnerlijken en dan wordt het een lichaamsbeleving. Ik hoef mijn aandacht maar te verplaatsen naar mijn hart, handen, buik en basis. Als ik uit mijn hoofd wil gaan, kan ik met mijn aandacht naar die plekken gaan. Als ik teveel in mijn hoofd zit, ga ik met mijn aandacht naar mijn voeten en dan ben ik stabieler en meer gegrond.
De educatieve reis in Corpus kan zomaar een ontdekkingsreis in lichaamsbewustwording worden die je de kracht van je lichaam laat ervaren als je bereid de verkenning niet tot je hoofd te beperken.