Ik was in een klooster in Steyl, in Noord-Limburg, waar ik een weekendretraite over het hart mocht verzorgen. Een retraite over dat thema is meer dan welkom omdat ons hart veel te verduren krijgt. Denk maar eens aan al het nieuws over conflicten in de wereld dat ons als een vloedgolf overstroomt en dat we maar moeten zien te verwerken. Behalve het wereldnieuws en ontwikkelingen dicht bij huis zijn er natuurlijk ook persoonlijke conflicten en worstelingen die invloed hebben op ons hart of op ons lichaam. Het kan zijn dat je de hele dag zorgen hebt, loopt te piekeren of te mopperen.
Mensen kwamen naar de retraite om uit hun hoofd te kunnen gaan en op zoek te gaan naar de mildheid en liefde van hun hart en natuurlijk ook om rust te vinden. Rust vinden is een zoektocht die ook geldt voor ons hart. De bekende benedictijnermonnik en bestsellerauteur Anselm Grün schreef een boek met als titel ‘Herzensruhe’ en de bekende theoloog Augustinus schreef in de vierde eeuw al dat ons hart onrustig blijft totdat het rust vindt in God. Dat ons hart onrustig kan zijn weet iedereen en de conclusie dat het om rust vraagt ligt voor de hand.
Het hart kan problemen absorberen en transformeren. Angst kan worden omgevormd in vertrouwen, onrust in rust.
Misschien is de mooiste eigenschap van het hart wel de transformatieve. Het hart kan problemen absorberen en transformeren. Angst kan worden omgevormd in vertrouwen, onrust in rust. Net als in het sprookje Repelsteeltje kan stro worden veranderd in goud. Dat is mooi gezegd, maar hoe doe je dat. Retraitedeelnemers vroegen zich af of het ook voor hen is weggelegd en wat ze zelf kunnen doen.
Wat je kunt doen is je bewustworden van de mooie kwaliteiten van het hart en die in je leven een plaats geven. Een reflectie van de retraitedeelnemers op de vraag wat mooie kwaliteiten van het hart zijn, hoefde niet lang te duren. Dankbaarheid, vreugde, te(vrede)nheid, respect, mildheid en liefde werden genoemd. Maar misschien is de belangrijkste sleutel die het hart kan openen: rust, ontspanning en stilte. Je kunt je hart onderdompelen in stilte en ontspannen. Dat kan gemakkelijk tijdens een retraite in de verstillende sfeer van een klooster. In de kloostertraditie geldt bovendien dat de rust van het hart een voorwaarde is om God daar aanwezig te laten zijn. De meer geseculariseerde variant van dit inzicht is dat rust voor iedereen binnen handbereik is en het hart heelt.