Sinds een aantal maanden verblijft mijn stokoude tante in een verzorgingstehuis. Ze heeft allerlei kwaaltjes. Het meest op de voorgrond staat haar steeds terugkerende buikpijn. Een paracetamol wil tijdelijk wel helpen. Maar wat veel beter helpt is als het verplegend en verzorgend personeel zachtjes haar pijnlijke buik masseert. Dat vindt ze fijn. Dat geeft verlichting.
In deze coronatijd hebben we afgeleerd elkaar handen te geven, elkaar aan te raken en tijdens de lockdown was massage niet altijd mogelijk. We zijn voorzichtig geworden. Maar het voelt behoorlijk onnatuurlijk – tegennatuurlijk zelfs. We weten allemaal hoe belangrijk het is elkaar aan te raken en hoe fijn en helend dat is. Een hand schudden bij een eerste ontmoeting, als een eerste stap om vertrouwen op te bouwen, bij het afscheid om de ander alle goeds te wensen. Of een hand op de schouder van de ander ter bemoediging. De ontspannen vrouw die in het zwembad het hoofd van haar partner teder met haar duimen masseert. Een hand is helpend. Een hand is helend. Het is de natuur van mensen om anderen te helpen en te helen. Die natuur is er een van compassie en mededogen.
Hart en handen zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden en vormen een krachtige verbinding
Hart en handen zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden en vormen een krachtige verbinding. Die verbinding is bijzonder: onze handen zijn verbonden met de energie van ons hart. Een pianist of cellist maakt dankbaar gebruik van die verbinding. En het hart heeft bijzondere, mooie kwaliteiten zoals liefde, verbondenheid, vriendelijkheid en vrede. Die helende kwaliteiten stromen van het hart naar de handen en door een ander aan te raken kun je die een gevoel van vertrouwen, veiligheid, bemoediging of troost schenken.
Verplegend en verzorgend personeel van medische centra of zorginstellingen heeft in de opleiding voor dit beroep veel geleerd als het gaat om kennis die nodig en praktisch toepasbaar is. Ik schat echter dat er geen module is geweest om pijn van een zieke of oudere te verlichten door te strelen of te masseren. Dat hoeft ook niet. Het is intuïtieve kennis, ervaringskennis. Daar beschikken we allemaal over.
